කවියක් නම් හුදු වාග් මාලාවක් පමණමද ?
කවිය හුරුබුහිටිය විටෙක සියුමැලිය....විටෙක ස්වභාවයෙන්ම රලුය.. කවියක් පුද්ගලානුරෑපීය...ඒය ඒකිනෙකා රසවිදින අයුරු වෙනස්ය.
මේ වසන්ත ප්‍රදීප් හෙට්ටිඅාරච්චිගේ කවියාව මා රස වින්දනය කල අයුරැයි........
"මට ඹබව දැනෙන තැන" ඹහුගේ කුළුදුල් කාව්‍ය ග්‍රන්ථය වන අතර අාධුනික කවි අංකුර අතර ඹහුට සුවිශේෂීත්වයක ලා අපට හැදින්විය හැකි වන්නේ ඹහුගේ රස භාව පූර්ණ කවි මල් සුවද විදි පසුවය.
කාව්‍ය සංග්‍රහයේ පසු වදන සපයන සදුන් ප්‍රියංකර විතානගේ පවසන පරිදි මේ පොතෙහි සටහන් වන කවි නම් අපේක්ෂා දල්වා ලිය හැකි අාකාරයේ කවිය...
කවියෙකු නම් ඹහුට කෙලවිය යුතුය....නමුත් ඹහු කවිද ලිවිය යුතු යැයි මම බෙනාගේ කොටසේ අැදයක් සොයා ඒය නිවැරදි කරමි.මන්ද යත් ? මෙය බෙනාට කලිං කියන්නේ "යක්කඩුවේ නායක හාමුදුරුවෝම බැවිනි.
වසන්තගේ කවිද ඉතා සියුම්ය...ඒවා වටා සුළං ධාරාවන්ද සුලි කුණාටුද බෙහෙවින් අැත. "වදින ඒකෙකුට වැදියන්" ලියූ කවිද අැත. කෙසේ වෙතත් මේ සියල්ලක්ම පාහේ කවිම බැව් සහෘදයෙකු ලෙස මා පවසමි...
ඹහුගේ කාව්‍ය සංග්‍රහය රස කවි පංති තිස් තුනකින් (33) සමන්විතය. මින් ඉදිරියට ලියැවෙන්නේ මා හද බැද ගත් කවි කිහිපයක් පිළීබදව විවරණයකි.
කවියා සැබැවින්ම නිහඩ වූත් නොනිල වූත් දේශපාලකයෙකි.ඔහු නිබදවම සහෘදයා තමා අබියස ඒක රාශී කොට විප්ලවයේ දේශපාලන කතාව දිග් ගස්සමින් සිටියි.ඔහු සමාජ ශෝදනය වුදෙසා බැදී අැත්තෙකි.
වසන්ත ප්‍රදීප් කවියාද යම් සමාජ ශෝදනයක් උදෙසා සිතේ අැදගත් සැලැස්මක් අනුව කවි ලිවීමෙහි නිරත වෙයි.නමුත් ඒවා බැළු බැල්මට සහෘද මනසට ගෝචර නොවන්නේය.වරෙක අාදරණීව වූ ඔහුගේ කවි බස ඉදිරියේ පලක් බැද බව්න් වැඩිය හැකි බවක් මුලු කවි පොත පුරාම විසිරී පවතී.
"දහදියෙන් පෙලි ළැම මුදුන්
තුඩුදෙනා බව කිරි බරින්
නොහැගුණා ලෙස ගසාවී දළ
සියොලගම ම විස ඝෙර සපුන්"
මෝදු වන තණ කැකුළු මල්
සිහින අැහිදින දියණියන්
දුටොත් තොල කට තෙමාවී
ටැබා ගහනා මලණුවන්""
( - සොදුර.....චාරා.... -)
කවිනම් රසය අාත්මය කොට ගත් වැකියකි . ඒය වඩා රසවත් වන්නේ බස මටසිලිටිව තම නිර්මාණ කාර්ය සදහා බාවිත කෙරීමෙනි .ස්වභාව සෞන්දර්යය භාවිතයට ගෙන නිර්මාණය සමාජයට මුදා හැරීම තුලින් කොතරම් පීඩනයක් වුවද සමාජය විසින් බාර ගන්නේ අාදරයෙනි.
කවියකු විසින් හෝ වෙනත් ඹ්නෑම නිර්මාණකාරයකු තම අනුභූතියට අදාලව ස්වභාව සෞන්දර්යය විශය කරගන්නවානම් ඒය කෙතරම් රසවත් වේවිද? ඹබ ම සිතා බලන්න.
ඉහත සදහන් වන කවියද ඒවැන්නකි.කවියා සොදුරු චාරා පද්‍ය පංතිය තුලින් අපට නැවත මතක් කර දෙන්නේ පටාචාරා වහන්දෑගේ කතා වස්තුවයි.නමුත් මෙය හාත්පසින්ම වෙනස්ය , කාල්පනිකය නමුදු සහෘදයාගේ රසවින්දනයට කිසිදු බාධාවක් නොකරයි. කවියෙකුගේ වටිනාකම රැෙදෙනුයේ ඒතැනය. පරිකල්පනය හරහා කවියා තම මනසින් තේරුම් ගන්නා වූ සිතිවිල්ල සහෘද මනසටද සඵථ කරන්නේ ඉතා සරලවය.
නමුදු තත්වයනම් අනෙකකි. ඹහු මෙසේ ලියයි.
බිලිදු ඒගොඩෙහි
තබා ඒන්නට උවමනා නැති
ඒක ගගට පාලම් දෙකක් අැති
නමුදු අැසිපිය
සැලෙන මෙහොතට
උකුස්සෝ සුරතින්ම උදුරති.
සමාජයේ නිර්මාණය වී අැති තත්වය කවියා විසින් පෙන්වා දෙන අාකාරය කෙතරම් නම් සංවරද? සෞම්යයද? මෙය මා හද බදින්නේ ඒබැවිනි.
ප්‍රථම කවිය වන විහංගා ද අපූරුය ඒ කවියේදී කවියා දෙදෙනකුගේ ලිංගිකමය හැසීරීම් අවස්ථාවක් පෙන්වා දෙයි.
දෙහද දෙපතුල උපන් ප්‍රේමය
අතැන මෙතැනින් නවත්වා
ඉදිනු බැරි වූ දිනක් අා
වාං දමමින් ඉතිරුණා
අැටමිදුලු නහරවැල්
සිසාරා......
(විහංගා)
ඒ අවස්ථාවට වැඩියමක් ඒක් කරන කවියා ඒහි යථාර්තය ද ඉතාමත් අලංකාරවත්ව පැහැදිලි කරයි.ඒය ප්‍රශංසනීයය.
කොල්ලු හා සතකුප්ප වෙදකම
අන්නාසි ගැට දේද විසදුම
පසුව ලැබෙන අතුරුපල පිලිබදව කතිකාව කවියා කරලියට රැගෙන ඒනුලබන අයුරු අපූරුය. අන්නාසි යනු ගැබිනියකට අකැප අාහාරයකි. ඒය අහරට ගතහොත් ගැබ විනාස වන බව නොරහසකි. මෙවන් දෑ කවියට හාස්‍යකින් තොරව අදාල කර ගැනීම දක්ෂ කවියකු සතු හැකියාවකි.ඒ කවියට මා හිස නමා අාචාර කරමි.
බැරිම තැන
හොර දොරටු සායන
සොයා යන ඒක නවත්වා
සිතට සැනසුම සදන ඹසුවක්
සොයා ගමු අපි විහංගා
ෙම් විකාර නවත්තල අපි ෙම් දරුවව හදාගමු විහංග....... සිතට සැනසුම යනු ඒකගතාවයකි. ඒ ඒකගතාවය හා දෙදෙනා ගිවිස ගත් පසු ඒයම සැනසීමකි. කවියාගේ මෙම කවියනම් මා අාසම කරන වර්ගයේ ඒකකි.
පින්න තෙත ඉහිනා සැදෑවේ
හෙමි හෙමින් පොලොවට ළගාවේ
සුළං අත වියැකෙන පමාවේ
අහස හා සබැදුම නිමා වේ.
- සරුංගල් යළි අැවිත් අහසට -
ජීවිත ධර්මය මොනවට පැහැදිලි කරන කවියකි ඉහත සදහන් වන්නේ. නිස්සාර බවත් අසීමාන්තික අාසාවන් වල අවසානය කුමක්ද යන්න සරුංගලයක් විෂය කරගනිමින් කවියා පෙන්වාදෙන අයුරු සහෘද සිත් අාකර්ශනය කරගරන්මකි.
අාගමික ස්ථාන වල දැක්වෙන හුදු බව විකාරී බව ඉතා සංයමයෙන් යුතුව උත්ප්‍රාසයට නංවන කවියක් පොතෙහි විසි අට (28) පිටෙහි මුන ගැසෙයි.
සී.සී.ටී.වී. කැමරාවෙ ඉව
තුගු පවුරු වාසල් ඉමෙන් පැන
කුරා තුහුඔූවෙකුට ඒන්න බැරි සීමා
දමා ගත් ජීවිතය මට
හරිම වෙහෙසයි ඛේමා
- ඛේමා මම පාර මාරු වෙන්නම් -
ඒහිම ඒන මෙකවද අපූරුය...........
මැතිනියාරාමයේ පින් කද
මියුරු කවි බණ කියන කට හඩ
"නෝන දැන් හරි පාට වරටිලා..."
කියන විට
අනිත්‍ය මෙනෙහි වෙන්නෙ......කොහොමා
ජීවිතය තුල බලාපොරොත්තු අලුත් කර ගැනීමත් ලාභ සංතුශ්ඨිය තුල හිත හදාගැනීමේ මාර්ගයත් ගැන කියැවෙන ඉතින් මේ ජීවිතය මට අැති කවි පංතිය ඉතා සිත් අැද ගන්නා සුළුය.
ඒ තරම් ඉස්කෝලෙ ගියෙ නැති
අාස වුණ හුග දේ ලැබුනෙ නැති
ඉල්ල ඉල්ලා අැඩුවේත් නැති
පොඩි කාලෙ මගෙ ජීවිතේ හැටි
බාල කාලයේ හැමදෙයක්ම ඉල්ලා හඩන ඒක බාලයාගේ පුරුද්දය.නමුත් ඒ යම් බාලයෙක් ඒසේ නොවන්නේනම් ඔහු නිතින්ම සුවිශේෂි දරුවෙකි.කවියේදී කවියා අප වෙත ගෙන ඒනු ලබන ජීවන දෘෂ්ඨි කෝණයද ඒවන් බාලයකුගේ වැඩිහිටි කාළයයි. ඒය අතිශයින්ම සුන්දර වූත් රසවත් වූත් අවස්ථාවකි.
කුලී ගෙදරින් අපේ ඒකකට
යමු කියා මං අඩන්නේ නැති
ඒහෙම නැතුවත් හිනාවෙන්නට
ඔයා ගෙන ඒන සතුට මට අැති
හති දමං පාගන්න වෙන්නැති
රෝද තුනකට ගියෝතින් අැති
වෙසක් කාලෙට තොරන් බලතැකි
පුංචි ඒකෙකුත් ඉන්න කාලෙදි
බෙහෙත් ගන්නත් අරන් යත හැකි
මේ කවි පෙළ දිගින් දිගටම කියැවීමේදී පසක් වෙන කාරණා කිහිපයකි. ඒකක් නම් කථකයාගේ අනාගත සැලසුම්ය.ඒ බව වඩාත් තිව්‍ර වන්නේ
පුංචි ඒකෙකුත් ඉන්න කාලෙදි
බෙහෙත් ගන්නත් අරන් යත හැකි යන පෙළිනි.
තවද කවිය පුරාම විහිදී අැති දුප්පත් බව සහ සංතුට්ඨික බව ඉතා ගැඹුරු කියැවීමකි. සද්ධා මාර්ගික පාඨකයෙකුට හඩන්නටද , ප්‍රඤා මාර්ගික පාඨකයෙකුට සිතන්නටද නිරායාසයෙන්ම පොළඹවන මෙවන් කාව්‍යානුභූතීන් ඉතා අගනේමැයි. කවි පංතිය හරහා හිස මතට පතිතවන කුලී නිවෙසක මතක සහ ඒ හරහා කතකයාගේ ජීවිතය වෙත ඒල්ලවන ගැටළුකාරී තත්වයන් පිළිබදවද යම් කියැවීමකට බදුන් කර අැත.
කුලී ගෙදර ම පොඩි මිදුලෙ හරි
පුංචි මල් පදුරක් වවමු අපි
මල් පිපී හිනැහෙන දවසකදි
සමනල්ලු ඒයි පේළි සැදි සැදි
දුප්පත් කම හරහා යම් සතුටකට ඒළැඹී ඒ තුලින්ම ජීවිතය හදාගැනීමේ මාර්ගයට ඒලැඹීමටද හැකිය යන අාකල්පය සමාජගත කරන කවියාගේ මෙම කවිය ඉතා සාධනීයය.
ඉතා රළු වූත් ඉතා මෘදු වූත් මෙහි අඩංගුය.කවියා විටෙක රළු වන්නේත් මෘදු වන්නේත් ස්වකීය පරිකල්පන අභිලාශයන් ශාක්සාත් කරගැනීමේ දැඩි අරමුණිනි.ඒයද ඉතා ප්‍රශංසනීය බැව් සටහන් කිරීමට කැමැත්තෙමි.මුදු ද කොපමණ.....වෙදැගිලිවල හා වලාකුලකට පෙම් බදින්නී යන කවි පංතීන් දෙකම ඉහත කී මෘදු කවි ගණයට අයත් වේ.නමුදු ඒ කවි තුලද යම් ගැඹුරක් දැකිය හැකිය.
හැපිහැපී මග වලා කැටිවල
ඒහෙ මෙහේ විසි වෙවී ඒන විට
සෙමින් ළං වී
රොස් පරොස් වූ වලා රොදකට
කියයි කොදුරා
" පොඩිත්තක් ඉඩ දෙන්න
ඔන්න ඔය මිනිහට" - වලාකුලකට පෙම් බදින්නී -
මුදවනා වෙර දරන මොහොතෙහි
ඒන්නත්ව අැති
හැගුම් සසැලෙයි
නිහඩ ස්වරයෙන්
හඩක් නැග ඒයි
"ඔබට සබැදුන හදක් ලොව ඒයි" - මුදු ද කොපමණ වෙදැගිලිවල -
මෙහි සදැස් රීතිය උපයෝගී කරගනිමින් යම් පුවතක් තම අනුභූතිය කරමින් නිර්මාණය වන විධායත නිලධාරියාගේ මරණය යන මැයෙන් ලියැවුනු කවි පංතිය සහෘද සිත කම්පනය කරවයි.නමුදු කවියාගේ අදක්ෂ බව හෝ නොසැලකිල්ල නිසාදෝ ඒය වඩා අනුවේදනීය වූත් රිදවන්නා වූත් වාග් රටාවකට ඔහු නොඒලඹෙයි.
බර අවි පහර වැද පැතුමන් බිදුණූ දිනේ
කර සවි යළි නැගෙන හැගුමන් සිදුණු සැණේ
පෙර දැඩි නොවුණ හද ගැඹ කෙරුණ මෙනේ
බර අඩි ලකුණු ගගබඩ තව තිබෙනු පෙනේ
බර අඩි ලකුණු ගගබඩ තව තිබෙනු පෙනේ" මේ කවි පංතියේ මා සිත් ගත්ම වදන් පෙළ මේය. මෙවන් රූපී භාෂාවත් මුළු කවි පංතිය පුරා විහිදීගියානම් සහෘදයා වඩා කම්පනයට ලක්වන බව නොරහසකි. නමුදු හැම කවියකින්ම සහෘදයා කම්පණයට හෝ හැඩවීමකට ලක් විය යුතු යැයි නීතියක් හෝ රීතියක් කවි ලොවෙහි නැති වගද මතක් කර සිටිමි.
මට ඔබව දැනෙන තැන " කාව්‍ය සංග්‍රහය අතැඔුලක් සේ ඒක මිටින් ගත් කළ ඒය ඉතාමත් රසවත් වූත් දැකුම්කළු වූත් වියමනකි.සහෘද සිත් මත් කරවන සුළු මෙවියමන යම් ලෙසකින් අැගැයීමකට ලක් කරන්නටත් මා හට කියවන්නටත් ලැබීම මා ලද භාග්‍යක් යැයි මා සලකමි.
ගුරුගොඩ සිරිවිමල හිමි .
2017.06.28 දින.
